Lex Kamilek: nowe obowiązki przy zatrudnianiu pracowników instytucjach kultury w 2024 roku

Niedawne zmiany prawne w wielu ustawach, wprowadzone na podstawie tzw. ustawy Kamilka, są kojarzone głównie z obligatoryjnym wprowadzeniem standardów ochrony małoletnich. To jednak nie wszystkie obowiązki. Od 15 lutego 2024 r. nowo zatrudniana kadra m.in. instytucji kultury musi złożyć dodatkowe dokumenty, które potwierdzają, że osoby te nie były karane za czyny pedofilskie, czyny przeciwko życiu i zdrowiu lub przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. W przypadku instytucji kultury sankcje karne poniesie sam dyrektor danej placówki, choćby nie uczestniczył osobiście w procesie rekrutacji nowego pracownika.

Przypomnijmy, że nowelizacja powstała po tym, jak w maju 2023 r. zmarł zakatowany przez ojczyma 8-letni Kamilek z Częstochowy. Dziecko było m.in. rzucane na rozgrzany piec, polewane wrzątkiem, bite i kopane po głowie.

Na początek sprawdźmy, jak brzmi nowa treść art. 21 ust. 1 ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (i ochronie małoletnich):

Art. 21. 1. Przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi na pracodawcy lub innym organizatorze takiej działalności oraz na osobie, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do takiej działalności, ciążą obowiązki określone w ust. 2–8.

Lex Kamilek w instytucjach kultury: instruktor – tak, księgowa – niekoniecznie

Ustawa nie wymienia konkretnych podmiotów, które będą zobowiązane do stosowania nowych przepisów, a wskazuje jedynie na profil ich działalności. Z pewnością instytucje kultury (a przynajmniej ich znakomita większość) to miejsca związane z „edukacją” i „realizacją innych zainteresowań przez małoletnich”, toteż przepisy te znajdą zastosowanie wobec osób dopuszczanych do bezpośredniej pracy z małoletnimi, np. w bibliotekach i domach kultury.